Ο Γιώργος Πετράκης ή Πετρακογιώργης γεννήθηκε στο Μαγαρικάρι της Μεσαράς το 1890. Πολέμησε στη Μικρασιατική Εκστρατεία και διηύθυνε έπειτα τις επιχειρήσεις του με εξαιρετική επιτυχία. Συμμετείχε στη μάχη της Κρήτης, πρώτευσε δε στην Εθνική Αντίσταση του νησιού δρώντας κυρίως στην περιοχή του Ψηλορείτη. Η ομάδα του έλαβε μέρος σε πολλές συμπλοκές και σημαντικά γεγονότα όπως η απαγωγή του στρατηγού Κράιπε. Στις 31 Ιανουαρίου 1945, ο Στρατιωτικός Διοικητής Νομού Ρεθύμνης βεβαίωνε για τον Πετρακογιώργη: «επί τριετίαν και πλέον παρέμεινε πρώτος εις τας πρώτας επάλξεις του εθνικού αγώνα (...) και ότι υπήρξε εις τα όρη η εστία που δεν έσβησε ποτέ η φλόγα της ιδέας της πατρίδος και ελευθερίας». Μεταπολεμικά, εξελέγη επανειλημμένα βουλευτής Ηράκλειο με το κόμμα των Φιλελευθέρων. Απεβίωσε στις 14 Σεπτεμβρίου 1972.
Η κάτωθι μαρτυρία του Κρητός οπλαρχηγού έλαβε χώρα στα πλαίσια της δίκης των στρατηγών Μύλλερ και Μπρόυερ στα τέλη του 1946, είναι δε ικανή να φωτίσει την εικόνα της αντίστασης στην Κρήτη. Την ανάσυρση από την αφάνεια των εν λόγω Πρακτικών οφείλουμε στις εξαιρετικές έρευνες του δρ. Γιώργου Καλογεράκη.
Κατά την διάρκεια της κατοχής εγώ ήμην εις την Κρήτην Αρχηγός της Αντιστάσεως, τας ημέρας της πτώσεως των αλεξιπτωτιστών ευρισκόμην στα Χανιά μαζί με τον Δημητρακάκην στο Ξενοδοχείον «Μίνωα». Παρακολουθήσαμεν τας επιχειρήσεις από την πρώτην στιγμήν. Για το Ηράκλειον δεν γνωρίζω εξ ιδίας αντιλήψεως, διότι όπως λέγω ήμην εις τα Χανιά. Εις Μοίρες όπου ευρισκόμην αργότερα έλαβα ένα τηλεφώνημα από την Χωροφυλακήν να πάω εις το Ηράκλειον.
Εις το Ηράκλειον εσκότωσαν και ένα μου παιδί. Εις το Ηράκλειον οι Γερμανοί έκαμαν επί 6-8 ημέρας μάχας, όποιον δε εύρισκον, χωρίς καμίαν διαδικασίαν τον εσκότωναν, τούτο δε συνέβη και μετά την μάχην του Ηρακλείου. Όπως έμαθα πολύ κόσμο εσκότωσαν. Σε τέτοιο βαθμό είχαν φθάσει οι εκτελέσεις που ούτε τους τάφους των γνωστών δεν γνωρίζομεν. Το παιδί μου συνελήφθη άοπλον, ήτο δε 18 ετών, αλλά με πρόωρον ανάπτυξιν. Τούτο έγινεν την 29ην Μαΐου 1941. Μετά την κατοχήν έγιναν ομαδικές εκτελέσεις. Τον Σεπτεμβρίον 1942 ήμην εις τον Ψηλορείτην. Εις την Μεσσαρά είχον συγκεντρωθή τα υπολείμματα των Αγγλικών Στρατευμάτων με σκοπόν να βρούν μέσον να φύγουν δια την Αίγυπτον, εκεί δε διεφώνησαν οι Άγγλοι μεταξύ των και μισοί παρεδόθησαν στους Γερμανούς και οι λοιποί ανέβησαν στα βουνά. Τότε είχα πληροφορηθή ότι κατεζητούμην από τους Γερμανούς και γι’ αυτό εκάθησα με την οικογένειά μου στο χωριό μου το Μαγαρικάρι. Την 1ην Μαρτίου 1942 οι Γερμανοί περιεκύκλωσαν το χωριό και ηθέλησαν να πιάσουν την οικογένειάν μου. Από τότε κατέφυγα στο βουνό. Το Μαγαρικάρι κατεστράφη τελευταία μετά την Λοχριά και τις Καμάρες, παραδειγματικώς δε επί 22 ημέρας διήρκεσεν η καταστροφή του, επήραν δε εκ του χωρίου περί τας 500.000 οκάδας λάδι, οι κάτοικοι εγκατέλειψαν τα σπίτια των, τα οποία κατέστρεψαν σε βαθμό να φανούν νερό στα θεμέλιά των. Εμένα έστειλαν 42 συγγενείς μου στην Γερμανία και κανένας μέχρι σήμερον δεν επέστρεψε. Από το Μαγαρικάρι πήρανε 15 άνδρες και 9 γυναίκες και συνεπλήρωσαν τον αριθμόν που ήθελον, εξ αυτών μία γυναίκα ήτο έγγυος. Το χωρίο μου κατεστράφη διότι οι Γερμανοί είπαν ότι έκαμα πολυτελή κηδεία στη μητέρα μου, ενώ εγώ όταν εγένετο η κηδεία ήμην στο βουνό. Και τα τρία ανωτέρω χωρία εκ θεμελίων κατεστράφησαν, ακόμη δε μέχρι σήμερα ο κόσμος δεν πήγε στο Μαγαρικάρι, τέτοια ήτο η καταστροφή ! Κανένα δικαιολογητικό δεν υπήρχεν δια την καταστροφήν των ανωτέρω χωρίων, πλην του Μαγαρικαρίου διότι κατηγόμην εγώ από εκεί. Τότε ετυφέκισαν 45 άτομα, εκ των οποίων 2 γυναίκες. Εζήτησα να μάθω λεπτομερώς και συγκεκριμένως πληροφορίας δια τα γεγονότα του Μαγαρικαρίου γιατί κατηγόμην από εκεί. Έστειλαν μάλιστα δύο ανθρώπους επί σκοπώ δια να ζητήσουν πληροφορίας. Τοιαύτη δε ήτο η συμπεριφορά των Γερμανών, ώστε τα πτώματα έμειναν μέρες άταφα. ‘Ολες οι γυναίκες ήσαν σκοτωμένες σ’ ένα σημείο, εις το οποίον προφανώς και εξετελέσθησαν.
(...)
Κατά την εποχήν των γεγονότων της Βιάννου εγώ ήμην στον Ψηλορείτην. Οι αντάρτες του Παντουβά δεν είχον επικοινωνίαν με τα χωριά της Βιάννου. Με το χωριό δεν είχομεν επικοινωνίαν διά να μην δώσωμε το δικαίωμα εις τους Γερμανούς να κάμουν αντίποινα, εγώ εκυκλοφόρουν με το ψευδώνυμό μου «Οδυσσεύς». Πολλές φορές είχαμε τέσσαρες ημέρας να φάμε και τούτο δια να μη επικοινωνούμε με τα χωριά. Τα χωριά της Βιάννου δεν είχον αντάρτες. Τα καταστραφέντα χωριά ήσαν πριν την πλευράν της περιοχής των Αστερουσίων ορέων. Δια να λάβετε σαφή ιδέαν των γεγονότων της Βιάννου δέον να καλέσητε τον δημοσιογράφον Διγενάκην, όστις ήτο αυτόπτης μάρτυς. Και αν ακόμη παρίστατο ανάγκη να σταλούν αντάρτες προς μίαν κατεύθυνσιν πάντως σκοπός μας ήτο να αποφεύγουν να διέρχωνται εκ χωρίων, με αποκλειστικόν σκοπόν να αποφεύγωνται τα αντίποινα εκ μέρους των Γερμανών. Μου είχον στείλει προσωπικήν επιστολήν προς τον Πρόεδρον της Κυβερνήσεως Καϊρου Εμμ. Τσουδερόν, δια της οποίας του εζήτουν να παύσουν τα σαμποτάζ, διότι μετά οι Γερμανοί εστρέφοντο εναντίον του αμάχου πληθυσμού. Κατά την 20-26 Αυγούστου 1943 ευρισκόμην εις Λειβαδιάτικο βουνό, απ’ εκεί πέρασαν 150 Γερμανοί, πλησίον εκεί είδον 8 ανθρώπους τους οποίους και εξετέλεσαν, ήσαν δε αθώοι εργατικοί άνθρωποι και ευρέθησαν εκεί προς μεταφοράν ξύλων. Την επομένην το Γερμανικόν αυτό τμήμα επροχώρησεν προς τα επάνω εκεί δε ήτο ένας παπάς ονόματι Βαρδιάβασης, με κάτι κατοίκους των γύρω χωριών, όπως από τον Άγιον Αβδελά, αργότερα εις το χωρίον Μετόχι εξετέλεσαν τον ανωτέρω παπάν. Εις το σημείον τούτο ο Γραμματεύς κατ’ εντολήν του Προέδρου ανέγνω την ένορκον κατάθεσιν του Βαρδιάβαση Γεωργίου του Ανδρέου συνταξιούχου δημοδιδασκάλου ετών 78. Μεθ’ό ο μάρτυς συνεχίζει ως κάτωθι : Εις την θέσιν ένθα συνελήφθησαν δι’ εν τη αναγνωσθείση καταθέσει αναφερόμενοι, αποκλείεται να ήτο (απαγορευμένη ζώνη ), διότι εκεί ήσαν στάνες και εφ’ όσον υπήρχαν στάνες δεν ήτο δυνατόν να ήτο η περιοχή απηγορευμένης ζώνης. Είς βοσκός ονόματι Πολυζώης, ευρέθη εις το βουνό και εστάλη εις το χωρίο Γουργούθι και κατόπιν διαταγής μου δια να ειδή εάν ήτο εκεί Γερμανοί, επιστρέψας δε με επληροφόρησεν ότι πολλά Γερμανικά αυτοκίνητα είχον εκεί σταθμεύσει. Η δύναμις των ανταρτών που είχα εκείνην την στιγμήν μαζί μου ανήρχετο μόνον εις 10 άνδρες. Την πρωϊαν αντελήφθην την κύκλωσιν των πέριξ χωριών. Οι Γερμανοί όπου έβλεπον άνθρωπον τον εφόνευον. Κατέστρεψαν το χωριό Γερακάρι και εφόνευσαν 55 άτομα, εις Βρύσσες εφονεύθησαν 30, εις Καρδάκι 20, εις Άνω Μέρος 10, Κρύα Βρύσση 35, εις Σαχτούρια 36. Την 26ην Αυγούστου 1943 κατεστράφησαν η Λοχριά και το Μαγαρικάρι. Δια τας βιαιότητας και καταστροφάς δεν υπήρχε καμμία αιτία, εξέδωκαν τότε προκήρυξιν και έλεγον ότι επειδή διήλθεν εξ ορισμένων χωρίων ο απαχθείς Κράιπε κατάστρεψαν τα χωρία τούτα. Εν αγγλικόν πλοίον προσέγγισεν εις την «Σαχτουριανήν Γυαλιάν» και επειδή το πλοίον προσέγγισεν εκεί κατέστρεψαν τα χωριά.
Αξίζει να σημειωθεί πως οι δύο κατηγορούμενοι στρατηγοί, Μύλλερ και Μπρόυερ, κρίθηκαν ένοχοι για εγκλήματα πολέμου κατά του αμάχου πληθυσμού. Εκτελέστηκαν στις 20 Μαΐου 1947, ανήμερα της επετείου από την έναρξη της μάχης της Κρήτης.
Πηγές
Beevor, Antony. Crete: The Battle and the Resistance, John Murray Ltd, Λονδίνο 1991.
Πηγές
Beevor, Antony. Crete: The Battle and the Resistance, John Murray Ltd, Λονδίνο 1991.
Καλογεράκης, Γιώργος. «Τα πρακτικά της δίκης των σφαγέων της Κρήτης στρατηγών Μπρούνο Μπρόγερ και Φρειδερίκου Γουλιέλμου Μύλλερ», στο: e-mesara, 20-12-2019, https://e-mesara.gr/ta-praktika-tis-dikis-ton-sfageon-tis-kritis-stratigon-mproyno-mproger-kai-freiderikoy-goylielmoy-myller-2/. Ανακτήθηκε στις 9 Οκτωβρίου 2020.
Μανουκάκη-Μεταξάκη, Άννα. «Η προσωπικότητα και η δράση του καπετάν Πετρακογιώργη», στο: Πατρίς, 13-9-2008, https://archive.patris.gr/articles/141157. Ανακτήθηκε στις 10 Οκτωβρίου 2020.
