Γράφει ο Μανώλης Πέπονας.
Ο Ζομινί
γεννήθηκε στο Παγιέρν της Ελβετίας το
1779, όντας γόνος εύρωστης φιλογαλλικής
οικογένειας με ιταλικές καταβολές.
Παρότι από νεαρή ηλικία εκδήλωσε
ενδιαφέρον για τη στρατιωτική ζωή,
εστάλη από τον πατέρα του σε εμπορική
σχολή με σκοπό να ακολουθήσει επιχειρηματική
σταδιοδρομία. Εργαζόμενος στον τομέα
των τραπεζών, ο Ζομινί μετακόμισε στο
Παρίσι το 1796, με τις εμπειρίες του εκεί
να μεγιστοποιούν τη θέλησή του να
καταταγεί στον στρατό.
Πράγματι, το
1798 ιδρύθηκε η Ελβετική Δημοκρατία και
ο 19χρονος Αντουάν-Ανρί ανέλαβε υπηρεσία
ως αξιωματικός στο Υπουργείο Πολέμου
του νεοσύστατου κράτους. Αποκτώντας
εμπειρίες στο ελβετικό επιτελείο, ο
Ζομινί διακρίθηκε για τις νεοτερικές
ιδέες του στην οργάνωση του στρατεύματος.
Έπειτα, το 1801, μετέβη εκ νέου στο Παρίσι
για να εργαστεί σε ένα εργοστάσιο
παραγωγής στρατιωτικού εξοπλισμού και
να συγγράψει το πρώτο του έργο με τίτλο
Traité des grandes operations militaires. Το τελευταίο
έγινε σύντομα ιδιαίτερα δημοφιλές,
αποσπώντας μεταξύ άλλων το ενδιαφέρον
του Γάλλου στρατηγού Μισέλ Νεΰ.
Ο Μισέλ Νεΰ, πάτρωνας του Ζομινί, υπήρξε ένας εκ των σπουδαιότερων στρατηγών του Ναπολέοντα.
Το 1805 ο Ζομινί
εντάχθηκε στον Γαλλικό Στρατό, φέροντας
τον βαθμό του συνταγματάρχη. Ακολουθώντας
τον Νεΰ και
τον Ναπολέοντα, ο Ελβετός αξιωματικός
βρέθηκε στα πεδία κρίσιμων μαχών, όπως
αυτά του Ουλμ (1805), της Ιένας (1806) και του
Άιλαου (1807). Οι συμβουλές του προς τους
ανωτέρους απεδείχθησαν ιδιαίτερα
χρήσιμες, τον έφεραν όμως αντιμέτωπο
με την καχυποψία αρκετών συναδέλφων
του οι οποίοι εποφθαλμιούσαν τη θέση
του.
Με το κλίμα
εις βάρος του να επιδεινώνεται συνεχώς,
ο Ζομινί αποφάσισε να αλλάξει στρατόπεδο:
το 1807 κατετάγη στον Ρωσικό Στρατό, παρά
τις προσπάθειες του Ναπολέοντα να τον
μεταπείσει. Κατά τα επόμενα έτη μάλιστα
ο Ελβετός στοχαστής διατήρησε τη θέση
του τόσο στον Γαλλικό όσο και στον Ρωσικό
Στρατό, έως ότου η συμπεριφορά ορισμένων
Γάλλων στρατηγών εναντίον του τον
οδήγησαν να κατευθυνθεί οριστικά προς
την Αγία Πετρούπολη. Στη ρωσική πρωτεύουσα
έλαβε τον βαθμό του αντιστρατήγου,
προσεκλήθη δε στο επιτελείο του τσάρου.
Παρά τις κατηγορίες των πρώην συναδέλφων
του για προδοσία, ο Ζομινί αρνήθηκε να
συμμετάσχει στην εισβολή στη Γαλλία
και το 1815 -μετά την ήττα της τελευταίας-
προσπάθησε μάταια να σώσει τη ζωή του
πάτρωνά του, στρατηγού Νεΰ.
Ο Ζομινί σε μεγάλη ηλικία, ως στρατηγός του Ρωσικού Στρατού.
Μετά
την πτώση του Ναπολέοντα, ο Ελβετός
αξιωματικός συνέχισε τη σταδιοδρομία
του. Προαχθείς στον βαθμό του στρατηγού
το 1823, αφιερώθηκε στην εκπαίδευση του
διαδόχου Νικολάου και την οργάνωση της
ρωσικής σχολής αξιωματικών (Ακαδημία
Νικολάου), ενώ συμμετείχε στον Ρωσοτουρκικό
Πόλεμο των ετών 1828-1829. Το 1829 εγκαταστάθηκε
μόνιμα στις Βρυξέλες, συγγράφοντας και
παρέχοντας τις υπηρεσίες του ως σύμβουλος
σε διάφορους ηγεμόνες. Το
1838 εκδόθηκε το γνωστότερο έργο του,
Précis de l'Art de la Guerre.
Απεβίωσε το 1869,
οι ιδέες του
όμως συνεχίζουν να επηρεάζουν αξιωματικούς
και επιστήμονες σε ολόκληρο τον κόσμο.
Πηγές
Hittle,
J.D. (1958). Jomini and His Summary of the Art of
War. Harrisburg, PA:
Military Service Publishing Co
Jomini,
Antoine-Henri (2015). Η Τέχνη του
Πολέμου, Αθήνα:
ΓΕΕΘΑ
Shy,
John (1986). "Jomini", στο: Paret, Peter (επιμ.).
Makers of Modern Strategy: From Machiavelli to the
Nuclear Age. Princeton:
Princeton University Press
Elting,
John R. "Jomini: Disciple of Napoleon?", στο: Military
Affairs, Spring 1964,
pp. 17–26
Μ.Π.
